Mới đây, theo sự đề xuất của các địa phương, dự án cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu được bổ sung thêm 2000 tỷ đồng cho kinh phí giải phóng mặt bằng.
Kể từ có thông tin chính thức cho đến nay, cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu thuộc trong nhóm các dự án hạ tầng nhận được sự quan tâm cực kỳ lớn từ người dân. Dự án này mang theo nhiều kỳ vọng lớn về sự chuyển mình, cũng là cơ sở cho doanh nghiệp, giới đầu tư bắt lấy cơ hội.
“Dự án cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu có quy mô toàn tuyến dài 54km, đi qua tỉnh Đồng Nai (34km) và Bà Rịa Vũng Tàu (20km); thiết kế 4 – 6 làn xe (giai đoạn 10, vận tốc 100km/h. Vốn đầu tư được duyệt đối với dự án là gần 18.000 tỷ đồng.
Toan dự án được chia thành 03 dự án thành phần. Trong đó, dự án thành phần 3 do UBND tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu làm cơ quan chủ quan đang có tiến độ tốt nhất. Hai dự án thành phần còn lại vẫn đang gặp một số vướng mắc, chậm hơn so với dự kiến”
Xoay quanh việc thực hiện dự án, các địa phương cho thấy nhiều vấn đề bất cập phát sinh, cũng là một phần nguyên nhân dẫn đến sai lệch tiến độ. Điều này được cho là xuất phát từ việc thiếu hụt kinh phí trong công tác giải phóng mặt bằng. Trên thực tế, “hụt vốn”, “đội vốn” là câu chuyện mà phần lớn dự án hiện nay gặp phải.
Đã có nhiều kiến nghị trước đó về chi phí thực hiện
Việc đề nghị tăng thêm vốn, bổ sung kinh phí thực hiện dự án cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu đã được các địa phương xem xét từ trước đây. Một số địa phương như Đồng Nai đã có ý kiến từ năm 2022.
Cụ thể, vào ngày 16/3/2022, bà Nguyễn Thị Hoàng – Phó chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai đã có văn bản trình bày việc thực hiện giai đoạn 1 dự án cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu khi đội vốn hơn 3.600 tỷ đồng, chủ yếu là chi phí liên quan đến giải phóng mặt bằng, đền bù cho người dân có đất phục vụ cho dự án.
Trong văn bản này có nêu rõ, để tiến hành xây dựng tuyến cao tốc, địa phương cần giải tỏa khoảng 2.843 hộ dân và xây dựng kèm theo 4 khu tái định cư, mục đích bố trí nơi ở cho các hộ này.
Tuy nhiên, chi phí giải phóng mặt bằng dự kiến ở thời điểm làm hồ sơ dự án được tính toán dựa trên các cơ sở có mức giá thấp hơn so với thời điểm triển khai thực tế. Điều này đã làm gián đoạn đáng kể đến việc đền bù, kéo theo chậm tiến độ theo kế hoạch ban đầu.
Tương tự, vào đầu năm 2024, tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu cũng cho biết, nguồn vốn thực hiện dự án cần được bổ sung thêm gần 500 tỷ đồng để đảm bảo công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng cho các hộ dân.
UBND tỉnh đã làm văn bản để Thủ tướng Chính phủ sớm xem xét, có phương án bổ sung kịp thời để dự án được triển khai đúng lộ trình. Chủ đầu tư và các đơn vị thi công, giám sát, quản lý dự án đang cùng nhau phối hợp nhằm sớm đưa dự án vào giai đoạn hoàn thành nhưng thiếu hụt vốn, chi phí là rào cản rất lớn, nhất là khi không đáp ứng kịp quyền lợi cho người dân.
Theo số liệu ghi nhận, cho đến nay, tổng kinh phí giải phóng mặt bằng cho các dự án thành phần thuộc cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu và một số công tác liên quan đã tăng hơn 3.500 tỷ đồng. Cụ thể:
- Dự án thành phần 1 và thành phần 2 thuộc địa phận tỉnh Đồng Nai: tăng 2.684 tỷ đồng
- Dự án thành phần 3 thuộc Bà Rịa – Vũng Tàu: tăng 990 tỷ đồng.
Thêm 2000 tỷ đồng để Đồng Nai giải phóng mặt bằng
Trước các vấn đề về tiến độ của 2 dự án thành phần đi qua địa phận Đồng Nai hiện nay, Phó Giám đốc Ban Quản lý dự án bồi thường, giải phóng mặt bằng và hỗ trợ tái định cư tỉnh – ông Nguyễn Hồng Quế đã gửi báo cáo về kinh phí bồi thường lên UBND tỉnh vào ngày 13/3 vừa qua.
Trong báo cáo nêu rõ các con số, sự chênh lệch và nguyên nhân dẫn đến chênh lệch chi phí bồi thường, giải phóng mặt bằng. Cụ thể, trong văn bản nghiên cứu tiền khả thi dự án cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu:
- Dự án thành phần 1: thu hồi 111ha đất, bồi thường 2.800 tỷ đồng
- Dự án thành phần 2: thu hồi 138ha đất, bồi thường gần 2.200 tỷ đồng.
Tuy nhiên, trên thực tế, số diện tích đất thu hồi lớn hơn con số ban đầu, dẫn đến chi phí tăng theo:
- Dự án thành phần 1: thu hồi 137ha, tăng hơn 1.066 tỷ đồng tiền bồi thường
- Dự án thành phần 2: thu hồi 151ha, tăng hơn 1.019 tỷ đồng tiền bồi thường
Nguyên nhân lớn nhất dẫn đến sự chênh lệch này là các quy định về giá đất, giá tài sản, vật nuôi, cây trồng trên đất và chi phí đi kèm đều cao hơn so với con số dùng để ước tính ban đầu.
Trước đây, giá đất bồi thường dao động từ mức thấp nhất là 2,3 triệu đồng/m2, cao nhất là 7 triệu đồng/m2. Tuy nhiên, hiện nay, theo bảng giá đất mới nhất, mức thấp nhất đã là hơn 2,6 triệu đồng/m2 và mức cao nhất chạm mốc gần 26 triệu đồng/m2. Giá đất tăng khiến cho mức bồi thường cũ không còn thỏa đáng với người dân tại khu vực.
Như vậy, qua rất nhiều thay đổi, biến động về con số được tính toán, Đồng Nai thời điểm này đã rà soát, đối chiếu và cho ra mức chi phí cần được bổ sung nhằm thực hiện dự án cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu một cách tốt nhất, đảm bảo kỹ thuật cũng như tiến độ.
Thời điểm này, Đồng Nai và Bà Rịa Vũng Tàu đều đang đẩy nhanh tiến trình thực hiện. Đặc biệt là Đồng Nai, mong muốn sớm tháo gỡ vướng mắc về nguồn kinh phí để có thể tiếp tục thực hiện dự án, tránh tình trạng kéo dài quá lâu.
Sự hoàn thành của tuyến cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu là niềm mong đợi cực kỳ lớn của lãnh đạo, người dân địa phương. Với ý nghĩa then chốt và nắm giữ vai trò chiến lược, tuyến đường này sẽ kích hoạt nhiều cơ hội mới cho các lĩnh vực kinh tế – xã hội.
>>Tham khảo bài viết: Cảng quốc tế Cần Giờ: Siêu dự án mang tầm nhìn “biển lớn”
