Bà Rịa – Vũng Tàu đang sở hữu nhiều lợi thế để phát triển khu thương mại tự do (FTZ) gắn với cảng biển, đặc biệt là tại khu vực Cái Mép Hạ. Đây được xem là bước đi chiến lược, góp phần hoàn thiện hạ tầng logistics vùng Đông Nam Bộ, tạo động lực tăng trưởng kinh tế và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.
Khu thương mại tự do là bước đột phá cho logistics BR-VT
Tại Diễn đàn Logistics Việt Nam 2024 với chủ đề “Khu thương mại tự do – Giải pháp đột phá thúc đẩy tăng trưởng logistics”, các chuyên gia, nhà hoạch định chính sách và doanh nghiệp đều đồng thuận về vai trò quan trọng của FTZ trong việc thúc đẩy xuất nhập khẩu và phát triển logistics.
Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương), cho biết FTZ mang đến cơ chế thông thoáng, giúp doanh nghiệp hưởng lợi từ các chính sách ưu đãi về thuế, thủ tục hành chính. Đây là yếu tố then chốt cho Việt Nam – một nền kinh tế hướng tới xuất khẩu và đang mở rộng thị trường thông qua các hiệp định thương mại tự do (FTA). Mặc dù lợi ích của FTZ đã được chứng minh trên thế giới, nhưng Việt Nam hiện chưa có FTZ nào chính thức đi vào hoạt động, ngoài mô hình thí điểm tại Đà Nẵng. Do đó, việc hoàn thiện cơ chế, chính sách phát triển FTZ là rất cần thiết.
Tiềm năng và lợi thế của Bà Rịa – Vũng Tàu
Bà Rịa – Vũng Tàu có nền kinh tế tăng trưởng ổn định, GRDP năm 2024 ước tăng trên 10,52% (không tính dầu khí), GRDP bình quân đầu người đạt hơn 9.000 USD/người/năm. Tỉnh đã thu hút khoảng 50 tỷ USD vốn đầu tư, trong đó FDI chiếm khoảng 34 tỷ USD.
Giám đốc Sở Công Thương, cho biết tiềm năng phát triển FTZ tại Bà Rịa – Vũng Tàu đến từ 5 yếu tố: vị trí địa lý, hạ tầng cảng biển, hạ tầng giao thông kết nối đa phương thức, hậu phương công nghiệp vùng Đông Nam Bộ và sự hỗ trợ từ chính quyền. Bên cạnh đó, xu hướng chuyển dịch dòng vốn đầu tư, thương mại toàn cầu và nhu cầu vận tải biển cũng là những yếu tố thuận lợi.
Vùng đất sau cảng tại Cái Mép Hạ có thể phát triển hơn 1.000 ha. Đến năm 2030, toàn tỉnh sẽ có 24 khu công nghiệp với tổng diện tích khoảng 16.052 ha, đất công nghiệp được phân bổ 10.755 ha, tạo dư địa lớn để thu hút đầu tư.
Đề xuất giải pháp phát triển khu thương mại tự do
Các chuyên gia đề xuất cần sớm hình thành FTZ, cảng trung chuyển quốc tế, xây dựng đội tàu container, đội tàu bay vận tải hàng hóa. Đồng thời, cần đẩy mạnh hợp tác quốc tế, phát triển doanh nghiệp logistics Việt Nam, khuyến khích đầu tư nước ngoài vào logistics thông qua các chính sách ưu đãi về thuế, thị thực…
Tổng Giám đốc Tập đoàn Gemadept, cho rằng sự kết hợp giữa cảng biển cửa ngõ và sân bay quốc tế là cơ hội lớn để Bà Rịa – Vũng Tàu trở thành trung tâm kinh tế quan trọng. FTZ tại Bà Rịa – Vũng Tàu sẽ thu hút nguồn hàng, đa dạng hóa dịch vụ logistics, tăng cường năng lực trung chuyển quốc tế, thúc đẩy cụm cảng Cái Mép – Thị Vải thành trung tâm trung chuyển, cạnh tranh với các cảng lớn trong khu vực và kết hợp với sân bay Long Thành hình thành Sea-Air Hub.
Bí thư Tỉnh ủy Bà Rịa – Vũng Tàu nhấn mạnh tầm quan trọng của FTZ đối với vùng Đông Nam Bộ. Với vị trí địa lý chiến lược, cùng với sự đầu tư mạnh mẽ vào hạ tầng giao thông, cảng biển nước sâu Cái Mép – Thị Vải và sân bay Long Thành, việc hình thành FTZ tại Cái Mép Hạ là bước đi chiến lược để hoàn thiện hạ tầng logistics, tạo lợi thế cạnh tranh, thu hút đầu tư và thúc đẩy phát triển kinh tế trên trục hành lang kinh tế Đông Tây.
